Dane GUS na temat tempa wzrostu gospodarczego w lipcu okazały się zaskakująco słabe, nawet jeśli uwzględnić fakt, że tegoroczny lipiec miał 2 dni robocze mniej niż zeszłoroczny. W miarę przyzwoita była jedynie dynamika sprzedaży detalicznej (+4,4 proc. wobec +6,5 proc. w czerwcu), ale produkcja przemysłu była niższa niż przed rokiem o 3,4 proc., a w budownictwie ujemna dynamika wyniosła aż -18,8 proc. Po wrzuceniu tych danych do prostego modelu rocznej dynamiki PKB otrzymujemy ledwie +1,4 proc.
Oczywiście po uwzględnieniu różnicy w liczbie dni roboczych wynik byłby mniej jednoznacznie negatywny, ale nie zmienia to faktu, że drugie półrocze w polskiej gospodarce rozpoczęło się raczej słabo. Jest to dla mnie zaskoczenie, bo zastanawiając się w kwietniu na znaczeniem słabych danych za marzec sugerowałem, że ówczesne osłabienie było przejściowe i niebawem tempo wzrostu wróci do przedziału obserwowanego w okresie minionych 2 lat. Tak się rzeczywiście stało w II kw. (+3,1 proc. dynamika PKB), ale lipiec przyniósł nawrót słabości.
Obecnie mam trzy uwagi. Po pierwsze w przeszłości dynamika WIG-u wyprzedzała dynamikę PKB o średnio 5 miesięcy. W maju dynamika WIG-u sięgnęła ponad -18 proc., co historyczny byłoby spójne z dynamiką PKB nieco niższą niż 2 proc. W lipcu dynamika PKB spadła poniżej 2 proc., więc na razie wszystko się zgadza. Traktując zachowanie rynku akcji jako wskazówkę apogeum słabości polskiej gospodarki należałoby spodziewać się w okolicach października.
Po drugie uśredniając przebieg 4 ostatnich cyklu Kitchina w polskiej gospodarce (dołki na danych kwartalnych IV kw. 1998, IV kw. 2001, I kw. 2009 i I kw. 2013) otrzymujemy projekcję końca fazy spadkowej obecnego cyklu w IV kw. tego roku.
Robiąc to samo dla modelu dynamiki PKB opartego o dane miesięczne dostajemy projekcję dołka spowolnienia w październiku tego roku.
Można również przyjrzeć się co działo się na rynku akcji, gdy w okresie 4 poprzednich cykli dynamika PKB spadała poniżej poziomu 1,5 pkt. proc. W poprzednim cyklu takie osłabienie pojawiło się we wrześniu 2012 (dowiedzieliśmy się o tym w październiku), czyli w 3 miesiącu trwania silnej hossy (w II półroczu 2012 WIG zyskał ok. 1/3 wartości). Taki sygnał był również świetnym momentem do zakupów akcji wiosną 2005 roku. Analogiczne spadki dynamiki PKB z listopada 2008 oraz grudnia 2000 pojawiły się odpowiednio na 3 miesiące i 9 miesięcy przed dołkami bessy na rynku akcji. Uśredniając te przesunięcia w czasie otrzymujemy okolice października jako optymalny moment do zakupów akcji, ale ponieważ te scenariusze są mocno rozbieżne, to nie należy się do tego terminu zbytnio przywiązywać.
Równocześnie te słabe dane z gospodarki raczej zmniejszają ryzyko rychłego rozpoczęcia regularnej bessy na krajowym rynku obligacji związanej zwykle z nadejściem inflacyjnej fazy cyklu gospodarczego, która zwykle poprzedzona jest wejściem gospodarki w fazę silnego ożywienia gospodarczego.
Podsumowując: z jednej strony słabe – nawet po uwzględnieniu mniejszej liczby dni roboczych – lipcowe dane na temat tempa wzrostu gospodarczego w polskiej gospodarce studzą nieco entuzjazm co do perspektyw krajowego rynku akcji w najbliższych miesiącach (redukują szanse na to, że strefa oporu na WIG-u znajdująca się w przedziale 50000-52000 zostanie z marszu pokonana już latem w stylu podobnym do tego z lata 2012). Z drugiej strony wydaje się, że wiosenna słabość rynku akcji już zdyskontowała to spowolnienie w gospodarce, które – gdyby obecny cykl miał okazać się “typowy” – powinno kulminować w okolicach jesieni. Równocześnie te słabe dane odsuwają w czasie perspektywę rozpoczęcia się na rynku obligacji skarbowych regularnej cyklicznej bessy.