Z jakichś powodów nie istnieją chyba dobrej jakości dane na temat historycznych cen akcji w Wielkiej Brytanii. Jakieś fragmentaryczne serie skompilowane zostały przez amerykańskie NBER i dostępne są w NBER Macrohistory Database. Można je znaleźć też w bazie danych FRED oddziału Rezerwy Federalnej z Saint Louis. Wybrałem cztery z nich i prezentuję je poniżej.
Jak widać ceny instrumentów finansowych w Wielkiej Brytanii osiągnęły szczyt w latach 1896-1900 i rozpoczęły systematyczny spadek kulminujący dopiero w apogeum Wielkiej Depresji latem 1932 roku.
Nasuwa się pytanie co takiego wydarzyło się w latach 1886-1900? Na razie jedyne co mi przychodzi do głowy to druga największa w historii USA “gorączka złota” wywołana odkryciem złóż tego kruszcu na Alasce w 1986 roku:
“W komiksach i filmach ze Skerusem McKwaczem opowiada się, że stał się bogaty po tym jak znalazł złoto na działce w Klondike, którą kupił za niewielkie pieniądze. Nie ono go jednak uczyniło najbogatszym kaczorem na świecie, ale inwestycje, które dzięki niemu dokonał, a pieniądze z nich przeznaczył na kolejne.”
… oraz wojna amerykańsko-hiszpańska z 1898 roku, która kończyła okres izolacjonizmu Stanów Zjednoczonych.
“In many ways, the gold rush was a media event, and newspapers did very well fueling the public’s insatiable appetite for information from the land of gold. William Randolph Hearst, the father of “yellow journalism,” who is credited with starting the Spanish-American war through his inflammatory news coverage, put the Klondike on the front page of his newspapers.“
Intuicyjnie czuję, że kwestia złota może mieć tu rzeczywiście jakieś znaczenie, bo w 1899 roku wybucha również II Wojna Burska, której przyczyną było odkrycie na południu Afryki największych na świecie zasobów złota.
“The Witwatersrand Gold Rush was a major contributing factor of the failed Jameson Raid of 1895 to 1896, and of the outbreak of the Second Boer War in 1899. Boer resentment over the large number of foreigners (Uitlanders) in the Witwatersrand led to heavy taxes and the denial of voting rights for the gold miners, and in response the Uitlanders and the British owners of the mines began to pressure the overthrow of the Boer government.”
Pomijając rozważania historyczne i szukając jakiegoś praktycznego wniosku z powyższego można próbować postawić ryzykowną (bo opartą na jednym przypadku) tezę, że początek wojny hegemonicznej w ramach cyklu Modelskiego (w tym przypadku I i II Wojny Światowej) następuje dopiero w 14-18 lat po szczycie cen instrumentów finansowych w kraju pełniącym rolę globalnego hegemona.
Poziom cen instrumentów finansowych na danym rynku można tu traktować jako wskaźnik ogólnego zdrowia i siły gospodarczej kraju. Różni pretendenci do roli nowego hegemona odważają się zaatakować “basiora” (“samca alfa“) dopiero zauważając wyraźne objawy jego słabnięcia. Kilkunastoletni okres spadku cen instrumentów finansowych na rynku Wielkiej Brytanii rozpoczęty w latach 1896-1900 można uznać za taki właśnie sygnał, który został zinterpretowany przez różnych pretendentów do globalnej hegemonii za objaw wejścia Imperium Brytyjskiego w okres terminalnego osłabienia.
Jak się później okazało był to wniosek słuszny, chociaż zanim Wielka Brytania ostatecznie utraciła swój status globalnego hegemona zdołała jeszcze pokonać swoich bezpośrednich wrogów w dwu straszliwych wojnach światowych. Wyczerpało to jednak jej siły na tyle, że USA, które w trakcie obu wojen próbowały maksymalnie długa “stać z bronią u nogi”, ale ostatecznie opowiadały się po stronie Brytyjczyków, zdołały po zakończeniu tych wojen odebrać Wielkiej Brytanii status globalnego hegemona niczym dziecku lizaka.
Biorąc pod uwagę, to że ceny akcji na rynku obecnego globalnego hegemona – USA – osiągnęły historyczny szczyt w 2018 roku – na podstawie brytyjskiego precedensu można spekulować, że konkurenci USA nie zdecydują się na rozpoczęcie nowej wojny hegemonicznej w ramach cyklu Modelskiego przynajmniej do lat 2032-2036.
Podsumowanie: początek poprzedniego pokolenia wojny hegemonicznej (I i II Wojna Światowa) nastąpił po 14-18 latach spadających cen instrumentów finansowych na rynku ówczesnego globalnego hegemona czyli Wielkiej Brytanii.